Nagpahayag nin matinding pagkahadit an Second Congressional Commission on Education (EDCOM 2) makalihis na ibunyag na haros doble na an numero kan mga functional illiterate o mga Pilipinong sakit sa pagbasa asin pagsurat gikan 14.5 milyon kan taong 1990s pasiring sa 24.8 milyon kan nakalihis na 2024.
Sa pagdangog kan EDCOM 2 dapit sa mandato kan Department of Education (DepEd), nagluwas man na nagpapartisipar an ahensiya sa 261 interagency bodies na sigun sa komisyom an nakaapektar sa kakayanan kaining matutukam an krisis sa functional illiteracy.
Sigun ki Education Secretary Sonny Angara, kaibahan sa mga ini an 20 konsehong pinamamayuhan mismo kak DepEd asin 21 iba pa na pinagsasaluhan ninda kan CHED asin TESDA. Tinukoy man kan EDCOM 2 na kan enot na report kaini, 63 sana an siring na mga konseho na pigpapartisiparan kan DepEd – harayong mas halaba kumparar sa presenteng numero.
Basado sa Functional Literacy, Educational and Mass Media Survey (FLEMMS) 2024, an functional illiteracy an kakulangan kan kakayanang magamit an pagbasa asin pagsurat sa pang-ara-aldaw na sitwasyon.
Ipinaliwang ni EDCOM Executive Director Karol Mark Yee na nadudugangan an trabaho kan mga paratukdo huli sa mga bagong ley na nagsusugo sa sainda kan mga tungkuling dae pagtutukdo – siring kan vision screening (RA 11358), pagtabang sa 4Ps (RA 11310), feeding programs, asin pagigin Disaster Risk Reduction Coordinator (RA 10121).
Huli digde, nababawasan an oras kan mga paratukdo sa aktwal na pagtutukdo asin nagbabana an kalidad kan pagkanood kan mga estudyante.
Tinukoy man kan DepEd na mawot nindang magkaigwa nin sarong administrative officer (AO) sa lambang pampublikong eskwelahan antes matapos an 2026 tanganing mabawasan an gabat kan non-teaching workload.
Sigun ki Angara, nagtitinir na dakulang huma an kakulangan kan pondo sa pagpapauton kan mga ley sa edukasyon siring kan Alternative Learning System (ALS), Academic Recovery and Accessible Learning (ARAL) Program, asin Mental Health and Well-Being Promotion.
Mientrastanto, pigsierto ni Sen. Loren Legarda na susuportaran kaini an dugang na pondo para sa ALS asin edukasyon kan mga katutubo (IP Ed).
