Sa tahaw kan soboot mahewasang paggamit nin pondo kan flood control project, nagkapirang lehislador an nangapudan na halion an mga unprogrammed fund o an itemization kan mga proyekto sa irarom kan nasambitan ng pagtatagama.
Sinaysay ni Akbayan Party-list Rep. Perci Cendaña na an mga unprogrammed appropriations an dapat makakua nin zero budget sa masunod na taon.
An P97.2 bilyon an nakatagama para sa foreign-assisted infrastructure projects asin P80.9 bilyon para sa Strengthening Assistance for Government Infrastructure and Social Programs (SAGIP) sa irarom kan unprogrammed appropriations.
Kun susumahon, haros 70% kan unprogrammed appropriations sa 2026 budget iyo an para sa infrastructure projects. Dapat kuta nag invest para sa health — alagad lamang pa nin P3 billion an Unprogrammed Appropriations kumparar sa DOH budget.
Pwede man kuta mag invest AA edukasyon alagad puro na sana infra, sigun pa ki Cendaña. An SAGIP an pigkokonektar sa pagpapaluwas nin pondo para sa mga kontrobersyal na proyekto sa pagkontrol sa baha.
Pigtutukoy kan Kagawaran kan Badyet asin Pamamahala an mga dae naka-program na pagtatagama komo an mga nagtatao nin standby na awtoridad tangani magkaigwa nin mga dugang na obligasyon kan ahensya para sa mga priyoridad na programa o proyekto kun an koleksyon kan kita an naglalampas sa mga target, asin kun an mga dugang na gawad o dayuhang pondo an nabilog.
Buot sabihon, an mga dae naka-program na pagtatagama an kaparehas kan mga nakaplanong pagbakal kan sambahayan na pwede sana kuta na magpadagos kun igwa nin makukuang dugang na kwarta, gikan man sa dugang na kita, siring kan mga bonus o gikan sa mga pautang.
Naenot nang sinabi ni House appropriations panel chairperson asin Nueva Ecija Rep. Mikaela Suansing na an DBM an nagluws nin P141 bilyon para sa flood control projects kan 2023 asin 2024 gikan sa mga dae nakaprogramang appropriations.
An Independent Commission for Infrastructure an nag-iimbestigar sa soboot dakulang katiwalian sa paggamit nin mga pondo para sa pagkontrol sa baha na nagresulta sa pirang substandard o mga ghost project.
An vice chairperson lan appropriations committee na si Zia Alonto Adiong an nagsusuporta sa paglilimitar sa mga dae nakaprogramang pagtatagama.
